Hazır gıdaların uzun raf ömrü, genellikle içeriklerindeki çeşitli katkı maddelerinden kaynaklanır. Günümüzde, özellikle çalışan bireyler bu katkı maddelerine sıklıkla maruz kalıyor ve bu durum sağlık açısından ciddi problemlere zemin hazırlıyor.
GIDA KATKI MADDELERİ LİSTESİ VE ZARARLARI!
1. Gıda Boyaları ve Renklendiriciler
E102 Tartrazin Sarı, E104, E110, E122, E123, E127, E129, E131, E133, E142, E151, E154, E155, E210, E213
Araştırmalara göre, bu boyalar çocukların aktivite ve dikkatleri üzerinde olumsuz etkilere sahip olabilir. Bu, hiperaktivite, uyku bozuklukları, davranış problemleri ve IQ seviyesinde düşüşe yol açabilir. Tartrazin ve diğer renklendiriciler Norveç, Avusturya ve Almanya’da yasaklanmıştır.
Southampton Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, katkı maddeleri içeren içeceklerin çocukların davranışlarını olumsuz etkilediği bulunmuştur. İngiliz Gıda Güvenliği Ajansı ve Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi bu bulguları doğrulamıştır.
2. Monosodyum Glutamat (MSG)
E621, E620 (glutamik asit), E622, E623 (kalsiyum diglutamat), E624 (monoamonyum glutamat), E625 (magnezyum diglutamat)
MSG, lezzet artırıcı olarak birçok hazır gıdada bulunur. Araştırmalara göre, merkezi sinir sistemine zarar verebilir, hafıza ve öğrenme bozukluklarına yol açabilir, Alzheimer, Parkinson gibi hastalıklarda rol oynayabilir. Ayrıca obezite, diyabet, böbrek ve karaciğer hasarına sebep olabilir. Türkiye’de sadece bebek mamalarında kullanımı yasaktır.
3. Tatlandırıcılar
E951 Aspartam, E962, E950
Aspartam, başlangıçta böcek öldürücü olarak geliştirilmiştir. Meyve ezmeleri, gazlı içecekler, hazır pudingler, sakız, dondurma gibi birçok üründe bulunur. Hafıza kaybı, kaygı bozukluğu, MS gibi hastalıklara yol açabilir. Amerikan Nöroloji Akademisi’ne göre, yapay tatlandırıcılar depresyon riskini artırabilir.
4. Titanyum Dioksit (E171)
Şeker, sakız, beyaz leblebi, hazır süt ürünleri ve yoğurt, beyaz un gibi ürünlerde bulunur. Vücuttan atılması zor olan bu kimyasal, beyinde birikerek enflamasyon, DNA bozulması ve mitokondri hasarına yol açabilir. Fareler üzerinde yapılan deneylerde kansere neden olduğu gösterilmiştir. Fransa, bu katkı maddesinin kullanımını yasaklamıştır.
5. Butilat Hidroksi Anizol (BHA) ve Butilat Hidroksi Toluen (BHT)
E320, yağların bozulmasını önlemek için kullanılır. Tahıllar, sakızlar, bitkisel yağlar ve patates cipslerinde bulunur. Beyin sinir ağını etkileyebilir, davranış bozukluklarına ve kansere yol açabilir.
GIDA KATKI MADDELERİ GEREKLİ Mİ?
Süleyman Demirel Üniversitesi Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Fatih Gültekin’e göre, katkı maddeleri gerekli değildir ve birçok risk taşırlar. Gıda katkı maddeleri, kanser, hiperaktivite, alerji, migren, kemik erimesi, böbrek taşı, spastik kolon ve obezite gibi hastalıklara az da olsa risk oluşturur. Çocuklarda davranış bozukluklarına ve IQ seviyesinin düşmesine yol açabilirler.
Gıda katkı maddelerinin zararları konusunda farkındalık artmalı ve mümkün olduğunca doğal ve katkısız ürünler tercih edilmelidir. Sağlıklı bir yaşam için beslenme alışkanlıklarımızı gözden geçirmeli ve bu maddelerden kaçınmalıyız.
